Over melkertbanen en een luizenleven...

Een week geleden was ik op dit moment druk aan het pakken samen met Margot en hevig in de war. Toen wist ik totaal niet wat mij te wachten stond, Kameroen was onbekend en ver weg. Ik denk dat het goed was om te besluiten dat het geen zin heeft om je er iets van voor te stellen, want het is totaal iets anders. Het toeristen stadium dat ik hierboven beschreef is nog steeds niet over, ik vermaak me hier nog steeds kostelijk en geniet elke dag van alles wat ik hier te zien krijg. Vandaag was het verzengend heet en de lucht was verzadigd van stof, roet, smog en stadsstank. Waar gisteren het zitten achter op een moto taxi nog enige verkoeling bracht, werd nu alleen hete lucht als uit een autoverwarming in mijn gezicht geblazen. Met deze omstandigheden drogen je ogen uit en raakt je neus vol met allerlei troep. Gisteren heb ik ontdekt dat Salomon, de conciërge van het CEDC, voor 500 CFA je kleren wast. Dat ik er nu al gebruik van maakt is volgens Dirk, een jongen die hier al enige tijd zit, te snel, je moet eerst een paar keer zelf je was met de hand doen. Datzelfde geld voor het eten, dat schijn je in het begin nog zelf te willen koken en als je later ontdekt dat je het voor minder kunt eten in een restaurant niet meer te doen. Ik geloof het wel en laat vanaf het begin alles voor mij doen, wassen kan Salomon beter, hij hangt het ook nog eens voor je op, en koken kunnen de vrouwen hier eveneens goed, dus wie ben ik om de mensen hun extra halve dagsalaris te misgunnen? De hele stad hangt trouwens aan elkaar van Melkertbanen. Zo heb je bij hotel Sarre een vent die de hele dag op een plastic tuinstoel zit en wacht tot hij de slagboom open kan doen voor een van de drie auto’s die per dag langskomen. En als er een auto langskomt, dan moet die ook nog eens wachten. Met de bewakers van het CEDC is het al niet veel beter, zij hangen de hele dag in hun stoeltje en stellen niet de minste belangstelling in wat er aan hun gesloten ogen voorbijtrekt. Een indringer zou zonder moeite langs hun lopen en met een vriendelijk “bon soire” moet het helemaal niet moeilijk zijn. Het maakt de mensen niet uit hoeveel ze verdienen, als ze de dag maar doorkomen en daar zo min mogelijk voor hoeven te doen. Ze liggen het liefst in de schaduw van de bomen in het stof en roepen “Nasara” als er een keer een blanke langskomt. Hun kinderen sturen ze met speciale aluminium bakjes eropuit om te bedelen en hun vrouwen lopen met grote pakken op hun hoofd en proberen je wat aan te smeren. Het ongegeneerd en met open mond gadeslaan van alles wat ik doe vindt men ook geen bezwaar. Van een toekomstvisie of een carrière hebben ze helemaal nog nooit gehoord. Een hele andere manier van leven dan onze westerse dus. Of ze nu langzaam werken omdat ze weinig betaald krijgen, of dat ze weinig betaald krijgen omdat ze langzaam werken is mij niet bekend. Wat erg handig is van het feit dat men weinig verdient is dat ze van alles voor je doen voor geen geld. Zoals ik al zei: wassen. Maar vandaag hoorde ik dat men voor een paar honderd CFA ook je data invoert, of een lijst boodschappen voor je gaat halen. Als je overigens de groenteman, of de kunsthandelaar naar je toe laat komen, dan komt alles wat je nodig hebt gratis naar je toe. Ja, het leven bevalt me hier wel.
Er zijn natuurlijk ook wat mindere dingen aan deze stad. Zo liggen en zweven overal stukken van de zwart-wit gestreepte plastic zakken en andere bewijzen van een slecht functionerend afvalverwerkingsysteem. Het stof, de smog, de geur van urine en ontlasting zijn van tijd tot tijd geen pretje. Je zou gerust kunnen stellen dat het een smerige stad is. Gisteren waren Dirk en ik op weg naar het internetcafé van hotel de Sahel. Toen we daar aankwamen was de hele straat in rep en roer. Mensen bedekten hun hoofden met doeken en sloegen met takken op hun hoofd. Sommigen zwaaiden met brandende takken. Gekte alom. Wij wisten niet wat er aan de hand was en liepen onverstoord over de binnenplaats van het hotel waar een of andere receptie bezig was. Tussen de keurige negers, ook deze in driedelig pak met das, zaten hier en daar minder keurig geklede statusblanken. Ook hier waren mensen zichzelf en elkaar verwoed op het hoofd aan het slaan. Binnen vroegen we of we konden internetten en kregen te horen dat het niet kon, zonder opgaaf van redenen. Wachten bleek ook niet te helpen. In zulke gevallen is de volkomen afwezigheid van klantgerichtheid vervelend. Je moet tien keer vragen wat er aan de hand is en bent dan nog niet veel wijzer uit het slechte, trage Frans.
De afgelopen drie dagen heb ik bij Hotel Sarre gegeten, een plek waar je ondanks dat het goed te betalen is nog drie keer het gangbare bedrag betaald voor je eten. Je krijgt er dan wel een rustig, schaduwrijk terras, een zwembad vol insectenlarven, een hok met struisvogels en aapjes, functieloze riethutjes en live muziek bij. Onder live muziek verstaan ze hier een man die achter een synthesizer liedjes zingt die soms wat weg hebben van westerse hits, maar dan in een onverstaanbare mengelmoes van Frans en Engels. Het grootste deel van de tijd speelt en zingt hij niet, maar zet hij een loop aan van voorgeprogrammeerde riedeltjes die na tien keer echt vervelend worden. Toch is het eten er prima en is het er overdag lekker studeren in de schaduw van de bomen. Bij hotel Sarre hebben we een aantal “vrienden” Augustain, een druk mannetje dat tripjes regelt voor toeristen en voor Ralph het een en ander doet, en Monsieur Bertrand, de manager van het hotel. Zij leren mij Frans in een bijzonder rap tempo en met een 33 (trentetrois) of een Castel achter de kiezen gaat het steeds beter. Bier wordt hier trouwens in flessen van 65 cl verkocht voor 500 CFA, nog geen euro. Na twee dagen eten bij hotel Sarre en het twee keer niet mogelijk bleek te zijn om de “cuisine locale” te proberen. Heeft Augustain voor ons geregeld dat er de volgende dag, gisteren, streekvoedsel en fruit was. Het stelde niet zoveel voor, een soort aardappelachtige witte wortelschijven met een spinazieachtige drab met vlees en plantene (bakbanaan). En toch nog westerse prijzen vragen. Vandaag hebben we ergens anders gegeten. Dirk nam ons mee naar een tuinstoelenrestaurant waar hij nog nooit last van zijn maag had gekregen. Het vertrek waar we in aten was van kaal beton met grasmatten aan de muren. Door de deur zag je het straatleven in kalme chaos voortgaan. Je kunt er kiezen uit vlees of vis, aangezien Lana geen vis lust, werd het vlees. Na een tijdje krijg je een bordje saus en een bordje witte rijst dat prima smaakt. Volgens Dirk is de keuze beperkt, maar kookt mevrouw telkens wat anders en voor 1500 CFA (zo’n twee euro vijftig) ben je klaar, inclusief bier. Dat zijn nog eens studentenprijzen. Op de weg terug koop je voor honderd CFA vier sinaasappels als toetje en klaar is het diner.
Kameroen is een waar vogelparadijs, een groot deel van de weinige toeristen die hier komen komt voor de vogels. Al zitten we in de stad, er valt nog veel te zien en te horen. Boven de stad cirkelen gieren (hooded vultures) en zwarte wouwen en scheren zwaluwen. In een boom op weg naar hotel Sarre slaapt een groep gieren. Je hoort zowel prachtig gezang als oersaaie monotone klanken. ’s Nachts hoor je overal uilen roepen en zie je geregeld een kerkuil geruisloos voorbij zweven. En verder natuurlijk minder spectaculaire vogels: de mussen, spreeuwen en merels van Afrika. Mijn begeleider Ralph is aan het promoveren op roofvogels, ik hoop dat hij me meer bij kan brengen. Afgelopen week zat ik Frans te studeren in de morgenzon. Toen ik mij uitrekte rende er een hagedis, die ik tot Gekke Gerrit heb gedoopt, over mijn schoot. Later zag ik hem nog een keer met zijn kopje boven de leuning van de luie stoel uitkomen. Blijkbaar had ik zijn zetel ingepikt.
De cultuurshock dient zich tot nog toe niet aan. Het enige shockerende zijn de gesprekken met Lana over hoe het er in Nederland en in Zuid Afrika aan toegaat. De verschillen zijn erg groot tussen onze culturen. Van emancipatie hebben de Zuid Afrikaanse vrouwen nog nooit gehoord en de seksuele revolutie van de jaren zestig heeft Zuid Afrika ongemoeid gelaten.
Ik maak hier zoveel mee, de indrukken zijn te veel om op te noemen. Toch zal ik proberen bij te houden wat ik hier meemaak.