Op naar de laatste veldwerksessie

Eergisteren kwam ik terug van alweer een veldwerkperiode die bij aanvang twee weken zou moeten duren, maar door problemen met de auto vroegtijdig eindigde. Dit keer was er een of andere veer kapot waardoor de auto scheef reed en Hamidou constant moest bijsturen. Zoals altijd probeerde hij het mankement aan mij uit te leggen zonder daar in te slagen. Ik begreep er niets van omdat ik de technische vaktermen in het Frans niet begreep en omdat ik sowieso niets van auto’s afweet. Hamidou verloor zijn geduld en werd boos omdat ik de drie laatste punten die we moesten bezoeken toch nog wilde doen, we hoefden daarvoor het pad niet te verlaten, waardoor er geen verschil was voor de auto. Ik had er geen zin in ruzie te maken en met een slakkengang reden we naar Waza. Gelukkig waren Ralph en Barbara daar, ze waren de dag ervoor aangekomen, en kon ik de vervelende discussie aan Ralph overlaten. Hij verstaat het Frans van Hamidou en heeft ook nog eens de touwtjes in handen, erg handig. De discussie was heftig, Hamidou maakte er een show van, alle gidsen van Waza stonden te kijken. Het bleek dat Hamidous argumenten kant nog wal raakten. Mijn eerdere wantrouwen in de argumentatie van Hamidou bleek terecht te zijn en ik was blij dat Ralph het ook eens ondervond en hem op zijn donder gaf (de auto gaat niet voor niets alleen kapot als Hamidou erin rijdt). Hamidou groet ons sinds dien niet meer. We hebben hem alleen naar Maroua terug laten gaan en zijn met Ralph en Barbara in Waza gebleven.

De dagen dat we wel veldwerk hebben gedaan, maakten we bijzonder veel uren. Toen we een dag om zes uur waren vertrokken en om half zes ’s avonds terugkwamen, vond onze chauffeur het te gortig worden en hij eiste werktijdverkorting. Vanaf dat moment aanvaarden we de terugtocht om twee uur, wat erop neerkwam dat we om een uur of drie in Waza waren. Dit betekende echter dat we geen minuut pauze meer hielden, omdat we geen tijd wilden verliezen. Na een dag of zes noeste arbeid, kwamen we erachter dat we alle bezoekbare punten hadden bezocht (op drie na) en was het clusterwerk onverwacht klaar. Naast het zoeken van karkassen, hebben we intensief telemetrie gedaan, in de hoop onze leeuwen te vinden, maar onze leeuwen spelen verstoppertje, zijn dood, of hun halsbanden werken niet. We hebben ze niet kunnen vinden. Zoals altijd zijn we dingen tegengekomen die het veldwerk veraangenaamden. We vonden een vers karkas van een jonge mannetjesolifant (dezelfde die in een eerder verhaal nog levend rondliep) en sloopten zijn ene resterende slachttand eruit, die we later aan de conservateur gaven. Een paar dagen later vonden we een levend babyolifantje dat zijn groep kwijt was en daardoor ten dode opgeschreven. Omdat moederolifanten normaalgesproken hun jongen niet in de steek laten, hebben wij het vermoeden dat zijn moeder een fatale confrontatie met de plaatselijke bevolking heeft gehad. Helaas konden wij niets doen om het beestje te redden. Tijdens een telemetriesessie op de vloedvlakte buiten het park, reden we door fantastische dorpjes. Dorpjes van de Foulani (ronde hutjes) en dorpjes van de Mouzgoum (vierkante hutjes met muurschilderingen) en gemengde dorpjes. Sommige dorpjes lagen zo afgelegen dat er nooit blanken komen en de kinderen niet eens “Nasara cadeau” riepen, fantastisch. In Andirni, een dorpje waar veel gidsen wonen, heb ik het hutje van Adda (onze gids) en zijn broer gezien, behalve dat zij er wonen was er niets bijzonders aan te zien. Aangegaapt door tientallen kinderen aten we rijst met kip, waar ik niet ziek van ben geworden, in een hutje van Falama. Falama is tevens een gids in Waza en heeft zoveel met Has Bauer samengewerkt, dat een van de leeuwen, die we nu niet kunnen vinden, naar hem is vernoemd. Nadat Hamidou naar Maroua was vertrokken hebben we de laatste twee dagen met Ralph en Barbara meegelopen. Ralph doet onderzoek naar roofvogels en de maandagochtend hebben we nesten gezocht van de “grasshopper buzard” (afgekort: hopper). We vonden naast ongelooflijk veel hoppernesten, ook het nest van een arend (met jongen), twee nesten van zwarte wouwen (zij versieren hun nest met stukjes mensenkleren) en een kolonie “swallow tailed kite” (een grijze wouw met een zwaluwstaart) die duizend kilometer ten zuiden van het bekende broedgebied lag. Ralph was de dag ervoor in een stuk hout gaan staan en liep steeds manker, later die dag is in het ziekenhuis een groot stuk hout uit zijn voet gehaald. Doordat Ralph niet mobiel meer was, hebben we de rest van de tijd doorgebracht met rijden door het park (safari). Maandagavond reden we in het donker terug naar Waza en zagen vijf soorten roofdieren, waaronder een “spotted hyena” die een paar kilometer in het licht van de koplampen over de weg liep. In het kamp aten we die drie avonden met zijn vieren. Naast dat het erg gezellig was, werd het voedsel een stuk beter eetbaar door de input van door Ralph en Barbara meegebrachte Nederlandse ingrediënten.

Nadat we dinsdag terugkwamen in Maroua, zijn Lana en ik naar le Sare gegaan en heb ik de hele middag in het zwembad gelegen, heerlijk. Gisteren keek ik samen met Abba, een vriend uit Maroua bij le Sare naar de wedstrijd Barcelona Chelsea. Een fantastische wedstrijd om te kijken in Kameroen. Bij Barcelona speelt Eto’o, een Kameroenees en bij Chelsea Drogba, uit Ivoorkust. Daardoor werd de wedstrijd opgevat als een wedstrijd tussen Kameroen en Ivoorkust. De wedstrijd verliep niet gunstig voor Barca. Toen vijf minuten voor het eind Barca een nul achterstond en het, na een rode kaart, met slechts tien mensen moest doen, belde Margot. Daar was ik niet rouwig om, want de stemming was niet echt feestelijk. Ik liep naar buiten en na een paar minuten begonnen er overal om mij heen mensen te juichen. Barca had de gelijkmaker gescoord, waardoor ze doorgingen naar de finale. Zelfs in de herhaling heb ik het doelpunt niet meer gezien, zonde. Samen met Abba, gingen Lana, Kim (ze is weer terug uit Nederland) en ik de stad in om het te vieren. We belandden in een tent waar vrouwen op het podium dansten. Abba was de eerste Kameroenees die onze drank betaalde. Hij nodigde nog twee vrienden uit, een van hen nam whisky in zakjes mee, waarmee we coca aladji maakten. De hele avond werden er liedjes over Eto’o gedraaid en lovende woorden over Barca door de microfoon geschreeuwd. Er dansten mensen in Barca shirts op het podium. Yaya, een vriend van Abba met een geel Barcashirt, ging op het podium staan en gooide briefjes van duizend CFA op een danseres. Abba bracht ons terug naar het CEDC. Onderweg stopte hij om benzine te kopen bij een mannetje met een tafeltje met flessen olie uit Nigeria. Ondanks dat er op het bord stond dat het 500 CFA voor een liter was, vroeg de man 550 CFA. Hij wees daarbij op een piepklein plusje dat voor de 5 van 500 stond en een piepkleine 50 die in de 0 van 500 stond. Wat een bedrieger. Ik zei tegen Abba dat het een fasikidjo (bandiet in het foulfoude) was.

Morgen vertrekken Lana en ik samen met Pricelia naar Waza voor onze laatste periode veldwerk die tien dagen zou moeten duren. Kim komt ook, samen met Ralph en Barbara, het wordt een gezellige boel daar.